Dunning-Kruger Sendromu
Televizyon izlerken birilerine bakip da "Ya bu adam bu siglikla nasil buralara kadar gelebilmis" diye düsündügünüz oldumu hiç?
Ya da isyerinizde sizinle ayni ya da daha üst asamada bir görevde olan bazilari, sizde büyük bir saskinlik uyandirdi mi?;
onlara bakip "Bu cahillik, kendini bilmezlik nasil fark edilmez?" diye iç geçirdiniz mi?
Justin Kruger ve David Dunning adli iki ABD'li bu hissi çok yasamis olacak ki, iki psikiyatri uzmani, 10 yil kadar önce
bir teori ortaya atti:
"Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini artirir."
Ve bunun üzerine bir arastirma baslatildi. Fizyolojik ve zihinsel alanda yapilan çesitli uygulamalarin sonucunda su bulgulara ulasildi:
· Niteliksiz insanlar ne ölçüde niteliksiz olduklarini fark edemezler.
· Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma egilimin-dedir.
· Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanlarin niteliklerini görüp anlamaktan da acizdirler.
· Eger nitelikleri, belli bir egitimle artirilirsa, ayni niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkina varmaya baslarlar.
Bitmedi...
Cornell Üniversitesi'ndeki ögrenciler arasinda bir test yapildi ve klasik "Nasil geçti?" sorusuna ögrencilerden yanitlar istendi...
Sorularin yüzde 10'una bile yanit veremeyenlerin “kendilerine güvenleri” müthisti. Onlarin "testin yüzde 60'ina dogru yanit verdiklerini" düsündükleri; hatta "iyi günlerinde olmalari halinde yüzde 70 basariya bile ulasabileceklerine inandiklari" ortaya çikti.
Sorularin yüzde 90'indan fazlasini dogru yanitlayan-lar ise “en alçakgönüllü” deneklerdi; sorularin yüzde 70' ine dogru yanit verdiklerini düsünüyorlardi.
Tüm bu sonuçlar bir araya getirildi ve Dunning-Kruger Sendromu'nun metni yazildi:
“Isinde çok iyi olduguna” yürekten inanan ‘yetersiz’ kisi, kendini ve yaptiklarini övmekten, her iste öne çikmaktan ve aslinda yapamayacagi islere talip olmaktan hiçbir rahatsizlik duymaz! Aksine her seyin hakki oldugunu düsünür!
Ancak bu ‘cahillik ve haddini bilmeme’ karisimi mesleki açidan müthis bir itici güç olusturur.
‘Eksiler’ kariyer açisindan ‘artiya’ dönüsür.
Sonuçta, ‘kifayetsiz muhterisler’ her zaman ve her yerde daha hizli yükselirler…
Bu arada, gerçekten bilgili ve yetenekli insanlar çalisma hayatinda ‘fazla alçakgönüllü' davranarak öne çikmaz, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmaz, kiymetlerinin bilinmesini beklerler...
Tabii beklerken kirilir, kendilerini daha da geriye çekerler...
Muhtemelen üstleri tarafindan da ‘ihtiras eksikligi’ ile suçlanirlar..."
Ne olur fazla mütevazi olmayin!...
"Siz de çevrenize söyle bir bakin" diyecegim ama eminim bu satirlari okurken bile aklinizdan bir dolu yüz, bir dolu isim geçti...
Bence Dunning ile Kruger'in, bu çalismalariyla 2000'de, Nobel yerine Harvard Üniversitesi'nin Ig Nobel'ini alma nedeni "cahil olmamalariydi".
Gönlümün nobelini bu ikiliye vererek yazimi Bertrand Russel'in bir sözüyle bitiriyorum:
“Dünyanin sorunu, akillilar hep kusku içindeyken aptallarin küstahça kendilerinden emin olmalaridir.”
